Επίσκεψη στον Εθνικό Δρυμό Σαμαριάς

Για να διασχίσετε τον Εθνικό Δρυμό της Σαμαριάς με αφετηρία  το Αpirathes σας συνιστούμε την εξής διαδρομή.

Κατευθύνεστε από Ζουρβα στα Μεσκλα και από εκεί διαμέσου μιας μικρής επαρχιακής οδού κατευθύνεστε προς το χωριό Λακοι. Από τους Λακους συνεχίζεται προς Ομαλό και από εκεί προς το Ξυλοσκαλο που είναι και η είσοδος του φαραγγιού της Σαμαριάς. Συνιστάται η ώρα άφιξης σας εδώ νωρίς το πρωί (7-8am). Αφού διασχίσετε τον εθνικό δρυμό διάρκεια πεζοπορίας  περίπου 6 ώρες  φτάνετε στο παραθαλάσσιο χωριό Αγία Ρουμελη . Εδώ αφού ξεκουραστείτε και κάνετε μια βουτιά στα παγωμένα νερά του  δυτικού πελάγους  θα επιβιβαστείτε στις 17.30 στο καραβάκι για το παραθαλάσσιο χωριό Σουγια. (τα  κρυστάλλινα νερά  και η φυσική ομορφιά του τοπίου προσελκύουν ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, πολλούς  Έλληνες και ξένους επισκέπτες.)

Από εδώ υπάρχουν δυο τρόποι για να γυρίσετε στο Ξυλοσκαλο όπου έχετε αφήσει το αυτοκίνητο σας . α) χρησιμοποιώντας τα λεωφορεία του Κ.Τ.Ε.Λ(διάρκεια διαδρομής περίπου 1.15 λεπτά) ή χρησιμοποιώντας ταξί (διάρκεια διαδρομής περίπου 45 λεπτά).

Ιστορια του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς

Το 1962 ανακηρύσσεται η περιοχή σε εθνικό δρυμό με σκοπό να προστατευθούν μέσα στα 48590 στρέμματα της τα σπάνια είδη της χλωρίδας και πανίδας αλλά και η πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.

Το 1981 η UNESCO ανακηρύσσει τον Ε.Δ. σαν απόθεμα της βιόσφαιρας στα πλαίσια του προγράμματος άνθρωπος και βιόσφαιρα.

Διασχίζοντας το οροπέδιο του ομαλού, όπου βρίσκεται το σπίτι του Χατζημιχάλη Γιάνναρη, ήρωα και ηγετικού στελέχους των Κρητικών επαναστάσεων, φτάνομαι στο ξυλοσκαλο και στην είσοδο του φαραγγιού.

Απέναντι ακριβώς αντικρίζομε την γυμνή βουνοκορφή Γκικιλος με υψόμετρο 1864 μετρα.Στην κορυφή αυτή είχε κατά την μυθολογία στήσει τον θρόνο του ο Κρηταγενης Διας.Δεξια και αριστερά του φαραγγιού απλώνονται οι Κρητικές μαδάρες σε μια έκταση 40 περίπου χιλιομέτρων, αποτελώντας έτσι το μεγαλύτερο ορεινό σύμπλεγμα της Κρήτης , τα ΛΕΥΚΑ ΟΡΗ, με υψηλότερη κορυφή τις Πάχνες σε υψόμετρο 2453 μέτρα.

Η απόσταση από την είσοδο μέχρι το βάθος του φαραγγιού είναι περίπου 3 χιλιμετρα.Οσο κατηφορίζομε το ξυλοσκαλο τόσο πιο επιβλητική είναι η παρουσία του γκρίζου όγκου της βουνοκορφής Γκιγκιλος,ενώ στα μάτια του επισκέπτη ξετυλιγεται ένας μοναδικός σε ομορφιά ,μεγαλοπρέπεια και αγριότητα κόσμος.

Η διέλευση του φαραγγιού γίνεται ανάμεσα από τις επιβλητικές κορυφές Γκιγκιλος, Πάχνες και Ζαρανοκεφαλα και τις μοναδικές ορθοπλαγες και πετροπλαγες που το ύψος τους κυμαίνεται απο 300 έως και 600 μετρα. Μεγαλη είναι η ποικιλία των βιοτόπων όπου ζουν ,αναπαράγονται και εξαλισονται εδω. Ο καθένας έχει τις ιδιαιτερότητες του από άποψη γεωμορφολογιας,κλιματος, εδάφους, φυτών και ζωων,ενώ είναι απίστευτα γοητευτική η συνεχής εναλλαγή του. O εθνικός δρυμός καλύπτει ένα χώρο από 0 υψόμετρο έως 1235 μ. Ακολουθοντας το κεντρικό μονοπάτι ο επισκέπτης ,αναγκάζεται πολλές φορές να περπατήσει στις όχθες η και να διασχίσει τον χείμαρρο που ξεκινά ορμητικά από τις πλαγιές του Λινοσελιου και καταλήγει στο Λιβικο πέλαγος ενώ 22  πηγές σε όλη την διαδρομή αποτελούν πηγή δροσιάς για τον περιπατητή του φαραγγιού.

Μεγάλο μέρος της πεζοπορίας γίνεται ανάμεσα στο κυπαρίσσοδασος που σύμφωνα με ιστορία τα δένδρα του κόβονταν και χρησίμευαν κατά την αρχαιότητα σαν κίονες στα Μινωικά ανάκτορα της Κνωσού και της Φαιστού.

Σε απόσταση 4,5 χιλιομέτρων από το ξυλοσκαλο συναντάμε την εκκλησία του Αγ. Νικολάου. Σύμφωνα με την παράδοση το εκκλησάκι έχει κτιστεί στα ερείπια αρχαίου ναού του Απόλλωνα. Ενώ ο άγγλος περιηγητής ΒΑΣΛΕΥ υποστηρίζει ότι εδώ βρισκόταν η αρχαία πόλης ΚΑΙΝΟ όπου γεννήθηκε η Κρητική θεά ΑΡΤΕΜΙΣ Η ΒΙΡΤΟΜΑΡΤΥΣ.

Το φυτικό Βασίλειο του δρυμού είναι μοναδικό. Περισσότερα από 450 είδη φυτών  φύονται εδώ από αυτά 70 περίπου είναι ενδημικά είδη και υποείδη της Κρήτης ,όπως ο δίκταμος η ερωντας, ο έβενος, η αμπελιτσια και η τραχεία Πεύκη η κρητικιά ενώ το βουκλερο και η νησητη ζουν αποκλειστικά στο φαράγγι.

Εδώ ζει ο κρητικός ασβός, το κρητικό κουνάβι, ο κρητικός αγκαθοποντικος, ένα ενδημικό υποείδος σαύρας. Ενώ στις απότομες πληγές φωλιάζουν γυπαετοί, ένα από τα πιο σπάνια και απειλούμενα πουλιά της Ευρώπης,οπως,σπιζαετοι και χρυσαετοι. Πρωτεύοντα ρόλο ανάμεσα στα ζώα του Ε.Δ. έχει το ονομαστό και πολυτραγουδισμενο  κρητικό αγρίμι, η Κάπρα Αίγαγρους Κρετικα όπως είναι η επιστημονική ονομασία του.

Στην αρχαία Κρήτη οι άνθρωποι θαύμαζαν το αγρίμι για την ομορφιά, την εξυπνάδα και την σβελτάδα του. Ήταν το ιερό ζώο της Κρητικής θεάς Αρτέμιδος της Δυκτινης ενώ σύμφωνα με την μυθολογία από το γάλα μιας αιγάγρου, Σαναδας, όπως λέγεται το θηλυκό αγρίμι, ανατράφηκε ο Κρηταγενης Δίας., όταν η Ρέα τον έκρυψε στον Ψυλορητη για να γλυτώσει από την μανία του πατέρα του Κρόνου. Η Σαναδα λατρευόταν και στη Μινωική εποχή όπου την συνεδεαν με τις θεές της φυσικής γονιμότητας απεικονίζοντας την με φτερά.

Τοποθεσία: Σαμαριά